การร้องขอพิจารณาคดีใหม่ ในกรณีที่จำเลยขาดนัดยื่นคำให้การ

            การร้องขอพิจารณาคดีใหม่ ในกรณีที่จำเลยขาดนัดยื่นคำให้การ
            การขาดนัดยื่นคำให้การของจำเลยเป็นปัญหาทางกฎหมายที่อาจนำไปสู่ผลเสียร้ายแรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากจำเลยขาดนัดยื่นคำให้การในชั้นศาล ซึ่งอาจส่งผลให้โจทก์ชนะคดีโดยศาลคำพิพากษาตามฟ้องโดยไม่ต้องนำสืบพยานหลักฐานหรือสืบพยานไปฝ่ายเดียว ในกรณีที่จำเลยเห็นว่า การขาดนัดนั้นเกิดจากเหตุสุดวิสัย ไม่ได้จงใจขาดนัดยื่นคำให้การ หรือไม่ได้รับหมายศาลอย่างถูกต้อง หรือไม่ทราบว่ามีหมายศาลมายังภูมิลำเนา จำเลยมีสิทธิร้องขอให้ศาลพิจารณาคดีใหม่ได้ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 199 ตรี และมาตรา 199 จัตวา

             ความหมายของการร้องขอพิจารณาคดีใหม่
             การร้องขอพิจารณาคดีใหม่ หมายถึง การที่ฝ่ายจำเลยร้องขอให้ศาลพิจารณาคดีอีกครั้ง เนื่องจากมีเหตุอันสมควรที่ทำให้จำเลยไม่สามารถยื่นคำให้การภายในระยะเวลาที่กำหนดตามกฎหมาย ซึ่งอาจเกิดจากปัจจัยภายนอก เช่น ไม่ได้รับหมายเรียก หรือมีเหตุจำเป็นที่ไม่สามารถควบคุมได้ โดยจะต้องยื่นคำร้องขอพิจารณาใหม่และศาลทำการไต่สวนคำร้องดังกล่าว อีกทั้งการขอพิจารณาคดีใหม่จะต้องดำเนินการภายหลังจากศาลมีคำพิพากษาแล้วเท่านั้น

              กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
              มาตรา 199 ตรี จำเลยซึ่งศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งชี้ขาดให้แพ้คดีโดยขาดนัดยื่นคำให้การ ถ้ามิได้ยื่นอุทธรณ์คำพิพากษาหรือคำสั่งนั้น จำเลยนั้นอาจมีคำขอให้พิจารณาคดีใหม่ได้ เว้นแต่     
              (1) ศาลเคยมีคำสั่งให้พิจารณาคดีนั้นใหม่มาครั้งหนึ่งแล้ว 
              (2) คำขอให้พิจารณาคดีใหม่นั้นต้องห้ามตามกฎหมาย 
              มาตรา 199 จัตวา คำขอให้พิจารณาคดีใหม่นั้น ให้ยื่นต่อศาลภายในสิบห้าวันนับจากวันที่ได้ส่งคำบังคับตามคำพิพากษาหรือคำสั่งให้แก่จำเลยที่ขาดนัดยื่นคำให้การ แต่ถ้าศาลได้กำหนดการอย่างใด ๆ เพื่อส่งคำบังคับเช่นว่านี้โดยวิธีส่งหมายธรรมดาหรือโดยวิธีอื่นแทน จะต้องได้มีการปฏิบัติตามข้อกำหนดนั้นแล้ว ในกรณีที่จำเลยที่ขาดนัดยื่นคำให้การไม่สามารถยื่นคำขอภายในระยะเวลาที่กำหนดโดยพฤติการณ์นอกเหนือไม่อาจบังคับได้ จำเลยนั้นอาจยื่นคำขอให้พิจารณาคดีใหม่ได้ภายในกำหนดสิบห้าวันนับแต่วันที่พฤติการณ์นั้นได้สิ้นสุดลง แต่กรณีจะเป็นอย่างไรก็ตาม ห้ามมิให้ยื่นคำขอเช่นว่านี้เมื่อพ้นกำหนดหกเดือนนับแต่วันที่ได้ยึดทรัพย์หรือได้มีการบังคับตามคำพิพากษาหรือคำสั่งโดยวิธีอื่น 
              คำขอตามวรรคหนึ่งให้กล่าวโดยชัดแจ้งซึ่งเหตุที่จำเลยได้ขาดนัดยื่นคำให้การและข้อคัดค้านคำตัดสินชี้ขาดของศาลที่แสดงให้เห็นว่าหากศาลได้พิจารณาคดีนั้นใหม่ตนอาจเป็นฝ่ายชนะ และในกรณีที่ยื่นคำขอล่าช้า ให้แสดงเหตุแห่งการที่ล่าช้านั้นด้วย
              เงื่อนไขในการร้องขอพิจารณาคดีใหม่ การร้องขอพิจารณาคดีใหม่ต้องเป็นไปตามเงื่อนไขดังนี้ 

             จำเลยต้องมีเหตุผลอันสมควรที่ทำให้ขาดนัดยื่นคำให้การ
             - ไม่ได้รับหมายศาลโดยชอบด้วยกฎหมาย
            -  ไม่ทราบว่าถูกฟ้องและไม่ทราบว่ามีหมายศาล เช่น ย้ายที่อยู่ 
            -  เกิดเหตุสุดวิสัย เช่น อุบัติเหตุ หรือโรคภัยไข้เจ็บร้ายแรง
            -  จำเลยไม่สามารถดำเนินกระบวนการทางศาลได้ด้วยเหตุผลจำเป็น
              ต้องยื่นคำร้องภายในกำหนดเวลา
              ตามมาตรา 199 จัตวา ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง จำเลยต้องยื่นคำร้องขอพิจารณาคดีใหม่ ภายใน 15 วัน นับแต่วันที่มีการส่งคำบังคับ
             และตามมาตรา 199 จัตวา ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง แต่หากไม่สามารถยื่นคำร้องขอพิจารณาคดีใหม่ได้ทันภายในกำหนด 15 วัน  นับแต่วันที่มีการมีส่งคำบังคับ ก็สามารถยื่นคำร้องขอพิจารณาคดีใหม่ได้ ภายใน 15 วัน นับแต่มีเหตุที่ไม่สามารถยื่นคำร้องขอพิจารณาใหม่ได้ทันภายในกำหนด 15 วัน แต่ทั้งนี้ต้องไม่เกิน 6 เดือน นับแต่วันที่ได้ยึดทรัพย์หรือได้มีการบังคับตามคำพิพากษาหรือคำสั่งโดยวิธีอื่น
เงื่อนไขในการยืนคำร้องขอพิจารณาคดีใหม่
             ต้องแสดงเหตุผลและพยานหลักฐานที่แสดงว่าเพราะเหตุใดจึงไม่ได้จงใจขาดนัดยื่นคำให้การ
แสดงเหตุผลที่คัดค้านคำพิพากษาของศาลชั้นพร้อมด้วยเหตุผลว่าเพราะเหตุใดจำเลยมีโอกาสจะชนะคดีได้
หากปรากฎว่าไม่ได้ยื่นคำร้องขอพิจารณาคดีใหม่ภายใน 15 วัน นับแต่วันที่มีการมีส่งคำบังคับ ก็ต้องแสดงเหตุผลที่ไม่สามารถยื่นคำร้องขอพิจารณาคดีใหม่ภายในกำหนดด้วย คำสั่งของศาลที่ให้พิจารณาคดีใหม่ถือเป็นที่สุด โจทก์ไม่สามารถอุทธรณ์คำสั่งได้ แต่หากศาลยกคำร้องขอพิจารณาคดีใหม่ จำเลยยังสามารถอุทธรณ์คำสั่งของศาลชั้นต้นต่อศาลอุทธรณ์ได้
             ขั้นตอนการร้องขอพิจารณาคดีใหม่
             การดำเนินการร้องขอพิจารณาคดีใหม่มีขั้นตอนดังต่อไปนี้
             1. การจัดทำคำร้อง จำเลยต้องยื่นคำร้องต่อศาลที่มีคำพิพากษา 
             2. รอวันนัดไต่สวนและทำการไต่สวนคำร้องขอพิจารณาคดีใหม่
             3. รอฟังคำสั่งของศาลว่าจะได้รับการพิจารณาคดีใหม่หรือไม่
             4.  หากศาลมีคำสั่งให้พิจารณาคดีใหม่ ขั้นตอนก็จะกลับไปเริ่มต้นใหม่ และจำเลยมีสิทธิยื่นคำให้การ สืบพยานกันใหม่ และศาลต้องพิพากษาคดีใหม่

             สรุป การร้องขอพิจารณาคดีใหม่ในกรณีที่จำเลยขาดนัดยื่นคำให้การเป็นกลไกทางกฎหมายที่ช่วยปกป้องสิทธิของจำเลยจากความผิดพลาดหรือเหตุสุดวิสัยหรือเพื่อให้ได้รับความเป็นธรรม การดำเนินการต้องอยู่ภายใต้กรอบของกฎหมายและมีหลักฐานที่เพียงพอ เพื่อให้ศาลพิจารณาอนุญาตให้มีการพิจารณาคดีใหม่

             ทนายนิธิพล ที่ปรึกษาด้านกฎหมาย

สำนักงานกฎหมาย สำนักงานทนายความ

แฟนเพจ FB : ทนายนิธิพล ที่ปรึกษาด้านกฎหมาย

โทร : 095-453-4145 เวลาติดต่อจันทร์-เสาร์ 10.00น – 18.00น